آب و هوا، پوشش گیاهی و کشاورزی و دامپروری

آب و هوا

بستر طبیعی به صورت یک چاله فرورفته در داخل ارتفاعات و در احاطه کوه های نسبتا بلند و حداقل ارتفاع از سطح دریا 1910 متر می باشد.
میزان بارندگی و دما: در یک دوره زمانی 15 ساله متوسط 16/280 میلی متر ، میانگین دمای 28/13 درجه سانتگراد ، میانگین رطوبت نسبی 37 درصد ، روزهای یخبندان در یک سال 92 روز و جهت وزش باد از سمت جنوب.
به طور کلی می‌توان گفت که آب و هوای شهر تفرش نسبتا سرد و خشک است. از نقطه نظر جغرافیایی، تفرش منطقه‌ای کوهستانی است. در شمال تفرش قله‌ای به نام «گندم کوه» به چشم می‌خورد که ۲۱۵۶ متر ارتفاع دارد. کوه دیگری به نام «قشلاق» از شمال و کوه‌های «منار» و «نقره کمر» از سمت جنوب شرق همچون حصاری اطراف تفرش را احاطه کرده‌اند. به سبب همین قرارگیری در میان کوه‌ها است که گاهی از این شهر با عنوان «چال تفرش» نیز یاد شده است. همچنین رود «آب کمر» نیز در تفرش جاری است.

مقایسه آب و هوای استان مرکزی و شهرستان تفرش در سال 1395
عنوان	تعداد روزهای آلاینده	میانگین سالیانه بارش		کمینه دمای هوا		پیشینه دمای هوا		متوسط سالیانه دمای هوا
		میزان بارش	رتبه در استان
استان	124	324.4		17.6-		42.8		14.5
تفرش	12	355.1	4	14.2-		35.6		13.3

میزان بارندگی و دمای هوا شهرستان تفرش

کشاورزی و دامپروری بر اساس آمار نامه سال 1395
شرح	کل زراعی		کل باغی
	سطح زیر کشت	تولید تن	سطح زیر کشت	تولید
استان	334900	1730855	666192	4994473
تفرش	9789	23385	18793	87335
سهم	2.92	1.35	2.82	1.75
رتبه	10	12	9	9

منابع طبیعی (پارک های جنگلی طبیعی، فضاهای سبز و ذخیره گاه های جنگلی)

تفرش در مجموع دارای 3732 هکتار عرصه جنگلی  شامل 85 هکتار پارک های جنگلی طبیعی و 3627 هکتار فضاهای سبز می باشد.

پوشش گیاهی و کشاورزی

به لحاظ شرايط اقليمي، باغداري رکن اصلي فعاليتهاست در بیابانهای مستعد و استثنایی این منطقه نیز گیاهان متنوع وحشی و دارویی بسیار رشد می‌کند. همچنین گیاهانی نظیر زیتون و زعفران که در دو آب وهوای متفاوت رشد می‌کنند، هر دو در تفرش کشت می‌شوند. یکی دیگر از نامهایی که تفرش به آن معروف است «شهر گردو و بادام» است. علت خوب بودن این دو محصول در این منطقه، وجود درصد کمی آهک در خاک منطقه‌است. بزرگ‌ترین درخت گردو با محیط ۶ متر و قطر ۱,۹ متر در روستای دلارام (تراران) قرار دارد و سالانه پانزده هزار عدد گردو می‌دهد.

بر اساس خبر اعلامی از جهاد کشاورزی شهرستان در سال 1396 حدود 860 تن گردو و بادام در باغ های تفرش برداشت گردیده است این محصول از  سطح ۵۳۰ هکتار باغ گردو و ۴۱۸ هکتار باغ بادام برداشت شده است.
درفصل بهار در کوههای تفرش انواع گیاهان مانند:آویشن-ریواس –بالامبو(باریجه) کنگر –موسیر- گون کتیرا ودهها گونه ارزشمنددیگرمی‌روی.
سیستم آبیاری و هدایت آب، از دیرباز در این شهر به صورت قنات و آب انبار بوده و ویرآبهای متعددی با توانایی مهندسی بالا، جهت مصارف شرب یا کشاورزی ساخته شده‌است.

چاه ها ، قنوات و چشمه سارها مهمترین بخش تامین کننده آب مورد استفاده در بخش کشاورزی و آب آشامیدنی در سطح شهرستان می باشد.

مقایسه مشخصات عمومی منابع آب های زیر زمینی شهرستان تفرش (میلیون متر مکعب) در سال 1395
سال آبی	چاه عمیق		چاه نیمه عمیق		قنات		چشمه		کل
	تعداد	تخلیه سالیانه	تعداد	تخلیه سالیانه	تعداد	تخلیه سالیانه	تعداد	تخلیه سالیانه	تعداد	تخلیه سالیانه
تفرش	4	0.593	225	4518	251	25251	193	9586	673	39984

یکی از منابع تامین آب و تقویت چشمه ها و قنوات سده های احداثی در شهرستان می باشد که در توسعه بخش کشاورزی شهرستان نقش موثری دارد.

مشخصات عمومی سدهای شهرستان تفرش
عنوان سد	دستگاه اجرایی	نوع سد	اب ذخیره میلیون متر مکعب
سد شهراب	جهاد	خاکی همگن	1.8
سد کنگران	آب منطقه ای	خاکی همگن	0.8
سد کشه	جهاد	خاکی همگن	2
سد نقوسان	جهاد	خاکی همگن	0.9

مقایسه مساحت (هکتار) نوع مراتع و میزان تولید علوفه مراتف استان مرکزی و تفرش 1395
شرح	مرتع خوب	مرتع متوسط	مرتع فقیر	کل مراتع	میزان تولید علوفه خشک تن
استان	466533	1143838	216170	1826541	179410
تفرش	57307	64149	20316	141773	14979

کشاورزی و دامپروری شهرستان تفرش در مقایسه با استان مرکزی
شرح	کل زراعی		کل باغی
	سطح زیر کشت	تولید تن	سطح زیر کشت	تولید
استان	334900	1730855	666192	4994473
تفرش	9789	23385	18793	87335
سهم	2.92	1.35	2.82	1.75
رتبه	10	12	9	9

محصولات اين منطقه

گردو ، بادام ؛ توت ، شاتوت ، سنجد ، کلابی ، فندق ، هلو ، سیب ، آلبالو، گیلاس ، گندم ، جو ، یونجه ، زعفران ، خیار ، گوجه فرنگی ، آلو ، بادمجان ، سیر ، آفتابگردان ، لوبیا، عدس ، زرد آلو ، انگور ، پیاز، ریواس ، گل پر ، سیب زمینی ، شبدر، تره ، جعفری ، چغندر، شوید ، نخود ، بنشن ، نباتات علوفه ای ، تره بار شهرستان تفرش به دليل کوهستاني بودن کمتر از زمين هموار و مسطح برخوردار است. و کشاورزی در آن بصورت سنتی و در مزارع کوچک و شخصی صورت می پذیرد و نوع کشت در زمین های کشاورزی بیشتر بر اساس نیاز خانواده و مصارف خانگی می باشد. به همین دلیل در بعضي موارد اين محصولات به صورت مصرف شخصي است و جنبه اقتصادي و يا تجاري ندارد.

نام مزارع بومی و محلی شهرستان تفرش

1. چشمه زنبوري
2. صنوبرک
3. مرسک
4. ديده گاه
5. لشگرگاه
6. دره ميو
7. هادي اباد
8. لالايين
9. ازنايينه
10. نوراباد
11. مرگه بالا
12. مرگه پايين
13. بن گيري
14. گيان بالا
15. گيان پايين
16. دره در
17. عبدل اباد پايين
18. عبدل اباد بالا
19. آچايي
20. دره ميو در عبدل اباد
21. آب چور در عبدل اباد
22. همشه
23. قلعه عمران
24. دريريون
25. در سوراخ خانم
26. تخت امام حسن عسگري
27. شيخ حسني وسنگ شيخ حسين
منبع :
سایت تفرش www.tafresh.net

دامپروری در شهرستان تفرش :

خدمات دامی و دامپزشکی	شاغلان در بخش دامپزشکی خصوصی	10	دامپزشک 3 نفر ، کارشناس فنی 2 نفر ، کاردان دامپزشکی 3 نفر ، تکنسین دامپزشکی  2 نفر
	شاغلان در بخش دامپزشکی خصوصی	6	دامپزشک 1 نفر ، کارشناس فنی 2 نفر ، کارشناس غیر فنی 1 نفر ، کاردان دامپزشکی 2 نفر
	خدمات دامپزشکی	4	داروخانه دامپزشکی 1 واحد ، مایه کوبی دام 1 واحد، درمانگاه خصوصی 1 واحد ، آزمایشگاه دولتی 1 واحد
	تعداد و ظرفیت کشتارگاه	1	کشتارگاه سنتی دام : ظرفیت 20 راس دام سبک و 3 راس دام سنگین
	مراکز فرآوری ، نگهداری و عرضه دام	70	عرضه دام 20واحد ، عرضه طیور 8 واحد ، عرضه آبزیان 2 واحد و سایر موارد 40 واحد